Looptijd: november 2021 – december 2023

Financiering: ZonMw

Doorbraakproject Netwerkpsychiatrie

Eind 2020 verscheen het boek ‘Netwerkpsychiatrie’ met daarin een beschrijving van het denken over en het vormgeven van netwerkpsychiatrie. Om netwerkpsychiatrie in de praktijk te brengen, is een doorbraakproject gestart waarin verschillende regio’s aan de slag zijn gegaan met het implementeren van netwerkpsychiatrie.

Om netwerkpsychiatrie rond mentale gezondheid in de praktijk te brengen, werd in 2021 een doorbraakproject gestart waarin verschillende regio’s aan de slag zijn gegaan met het implementeren van netwerkpsychiatrie.

In het Doorbraakproject Netwerkpsychiatrie werd met behulp van de doorbraakmethode geprobeerd om de implementatie van netwerkpsychiatrie rond mentale gezondheid te bevorderen. De doorbraakmethode is een verbetermethode waarbij teams uit verschillende zorginstellingen, in een (tijdelijk) samenwerkingsverband, proberen in een korte tijd concrete verbeteringen in de zorg te realiseren door implementatie van bestaande kennis en goede voorbeelden. Kortom: doorbraak is verbeteren in een pressurecooker op een strak gestructureerde manier.

Gedurende het doorbraakproject spraken we van ‘netwerkpsychiatrie’ om aan te geven dat het om netwerkzorg rond mentale gezondheid ging en omdat men vanuit de ggz initiatief wilde nemen in het vormgeven hiervan. Inmiddels spreken we liever van netwerkzorg om duidelijk te maken dat we het met alle partijen en domeinen samen willen doen. In vervolgonderzoek en andere activiteiten wordt dan ook de term netwerkzorg gebruikt.

Doel van het doorbraakproject Netwerkpsychiatrie

Het doel van het doorbraakproject Netwerkpsychiatrie was het implementeren van netwerkpsychiatrie in verschillende regio’s. De implementatie richtte zich op elementen van netwerkpsychiatrie op twee niveaus:

1. Op het niveau van de cliënt (microniveau):

• • Toepassen van de Netwerkintake
  • Toepassen van Resource Groepen (RG)
  • Werken aan positieve gezondheid

2. Op het niveau van diverse zorgonderdelen binnen de ggz en in de regio (mesoniveau):

• • Regionale netwerkinitiatieven opzetten rond structurele samenwerking tussen ggz en sociaal domein.
  • Principes van Herstelondersteunende zorg en Positieve Gezondheid – als gemeenschappelijke taal en leidraad voor afstemming tussen zorgonderdelen.

Aanpak van het doorbraakproject

In het doorbraakproject wordt de implementatie van netwerkpsychiatrie op verschillende manieren begeleid en gestimuleerd:

• een trainingsprogramma met supervisie rond het implementeren van de resourcegroepen, netwerkintakes en principes van positieve gezondheid;
• hulp bij opstellen van een lokaal implementatieplan;
• implementatiebegeleiding vanuit de expertgroep door projectleidersbijeenkomsten, werkbezoeken op locatie, online overleg;
• uitwisseling met andere verbeterteams via een landelijke kick-off meeting en landelijke conferenties;
• uitwisseling via een besloten digitale werkomgeving;
• ondersteuning bij monitoring van implementatie.

Betrokkenen

In 12 regio’s werden doorbraakactiviteiten opgezet door ggz-aanbieders: Lister, Reinier van Arkel, Parnassia Den Haag, Parnassia Noord-Holland, Parnassia Zoetermeer, Antes, GGZ Drenthe, GGz Eindhoven, GGZ Westelijk Noord-Brabant, Leviaan, Vincent van Gogh, Fivoor.

Frits Bovenberg en Daniëlle van Duin waren verantwoordelijk voor de dagelijkse uitvoering van het doorbraakproject. Floortje Scheepers en Niels Mulder zijn als hoofdonderzoekers verantwoordelijk voor de inhoudelijke sturing van de evaluatie. Daniëlle van Duin en Lia van der Ham van Kenniscentrum Phrenos zijn verantwoordelijk voor de coördinatie en uitvoering van de evaluatie. Het Trimbos-instituut (Ben Wijnen) voert de maatschappelijke business case uit.

Frits Bovenberg en Daniëlle van Duin waren verantwoordelijk voor de dagelijkse uitvoering van het doorbraakproject.

Het doorbraakproject werd begeleid door een regiegroep en een expertgroep. De regiegroep (Floortje Scheepers, Niels Mulder, Tom van Mierlo en Frits Bovenberg) dacht mee over de invulling van het project en monitorde de voortgang. De expertgroep gaf feedback op voortgang. Deze groep was samengesteld uit inhoudelijk deskundigen (auteurs van het boek Netwerkpsychiatrie) en ervaringsdeskundigen.

Resultaten en vervolg

De ervaringen en resultaten van het doorbraakproject werden gedeeld tijdens een slotbijeenkomst op 3 november 2023. Lees het verslag van de slotbijeenkomst van het doorbraakproject.

De implementatie van netwerkpsychiatrie in het doorbraakproject wordt geëvalueerd in een vervolgproject. Het evaluatieonderzoek geeft inzicht in resultaten, succesfactoren en belemmerende factoren van de implementatie van netwerkpsychiatrie in het doorbraakproject en in de mogelijkheden voor de doorontwikkeling daarvan.