Brandbrief over sluitingen in de ggz

De afgelopen weken kondigden diverse specialistische centra en afdelingen in de ggz hun sluiting aan. De sluiting van specifiek zorgaanbod is van invloed op de beschikbaarheid en bereikbaarheid van cruciale ggz-interventies. Hierdoor kan de gezondheid en de veiligheid van cliënten ernstig in gevaar komen. MIND en de Nederlandse Vereniging voor Psychiatrie maken zich hierover grote zorgen en hebben een brandbrief gestuurd aan de ministers Kuipers en Helder. In de brief pleiten we voor regulering en borging van specifiek zorgaanbod door de Rijksoverheid en voor de invoering van een ‘zorgeffectrapportage’ in de besluitvorming bij een voorgenomen sluiting in de ggz.

Het gaat om vier voorbeelden met verschillende oorzaken voor sluiting dan wel afschaling en de daaruit voortvloeiende gevolgen voor de beschikbaarheid en de bereikbaarheid van het zorgaanbod in Nederland. Het wegvallen van het zorgaanbod van PsyQ kan wellicht makkelijk worden overgenomen door vergelijkbare zorgaanbieders in Amsterdam. De opheffing van de kliniek in Lunteren betekent een forse reductie van de plekken voor klinische psychotherapie in Nederland. De afschaling bij de Eikenboom leidt tot een halvering van de opnamecapaciteit voor psychosomatiek in Nederland. Het sluiten van de KIB in Amsterdam vormt een aanslag op de cruciale zorginfrastructuur; het is een last resort voor ‘ontwrichtende’ cliënten uit het noorden van Nederland met 40 procent van de reguliere KIB bedden.

In onze brandbrief wijzen MIND en de NVvP erop dat de Rijksoverheid een bijzondere verantwoordelijkheid heeft ten aanzien van het waarborgen van de continuïteit van cruciale zorg zoals het KIB van Inforsa. We vragen de ministers om gezamenlijk met veldpartijen een oplossing voor de sluiting te zoeken. Daarnaast moet met spoed gekomen worden tot een regulering van de spreiding, de inkrimping en de opheffing van specifiek zorgaanbod zoals het Centrum voor Psychotherapie en de Eikenboom met het oog op de beschikbaarheid en de bereikbaarheid van desbetreffend zorgaanbod. Wij adviseren om analoog aan de zorg ook in de ggz een ‘zorgeffectrapportage’ als instrument in te zetten om daarmee de gevolgen van een voorgenomen inkrimping of opheffing van een afdeling op de beschikbaarheid en de bereikbaarheid van de zorg in kaart te brengen.

Lees onze brandbrief van 6 mei 2022 aan de ministers Kuipers en Helder over Reguleren van het zorgaanbod.

Op 9 mei 2022 deelt ook de Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd haar zorgen over de sluitingen en afschaling van zorgaanbod in de ggz. Ze schrijft in haar rapportage: "Juist in situaties waarin keuzes van een individuele aanbieder, (boven)regionale gevolgen kunnen hebben, is samenwerking en regie tussen alle betrokken partijen van groot belang."

De inspectie vindt het van belang dat geldende richtlijnen en zorgstandaarden de basis vormen voor keuzes die worden gemaakt over de (her)inrichting van zorgaanbod. De complexe uitdagingen in de ggz vragen om (boven)regionale en sector overstijgende verkenning en samenwerking. Juist om ook het toekomstige zorgaanbod aan te laten sluiten op de zorgvraag is het belangrijk dat breed oog is voor de impact van sluitingen op de lange termijn. De inspectie roept partijen op om pro actief met elkaar deze gesprekken te voeren om oplossingsrichtingen te verkennen. Lees hier verder.