Onderzoek: inkomensgrens en bedrag energietoeslag variëren enorm per gemeente
Al zijn de energieprijzen aan het dalen, ze liggen nog steeds stukken hoger dan voor de oorlog in Oekraïne. Huishoudens met een laag inkomen kunnen daarom een energietoeslag over 2023 aanvragen die kan oplopen tot 1.550 euro per jaar. De voorwaarden en bedragen verschillen alleen enorm per gemeente. Dit blijkt uit onderzoek van Independer op basis van de websites van alle gemeenten. Zo krijg je in sommige plaatsen maximaal 800 euro. Dat is een verschil van maar liefst 750 euro met een gemeente als Arnhem, waar je 1550 kunt ontvangen. De aanvraagdeadline varieert ook sterk: in 15 gemeenten moet je snel zijn. Daar kan het nog maar tot en met 31 december.
Uiteenlopende bedragen
Niet alleen het uitgekeerde bedrag, maar ook de verschillen in inkomensgrens zijn erg groot tussen de verschillende gemeenten. Veel plaatsen geven alleen de energietoeslag aan huishoudens met een inkomen tot 1.387 euro netto per maand, terwijl andere gemeenten ook gezinnen tot wel 1.733 euro netto deze toeslag geven.
“Begin oktober stemde de Eerste Kamer in met het wetsvoorstel ‘ Eenmalige Energietoeslag 2023’. Omdat er geen landelijk beleid is vastgesteld, verschillen de voorwaarden en de hoogte van de toeslag enorm per gemeente. Zo krijg je maximaal 800 euro in 130 gemeenten, het ‘gulste’ is Arnhem met 1.550 euro. In dit onderzoek hebben we de lokale verschillen in kaart gebracht”, aldus Joris Kerkhof, energie-expert bij Independer.
Wie heeft er recht op de energietoeslag?
Alleen Nederlanders met een laag inkomen hebben recht op de energietoeslag, al verschilt de inkomensnorm flink per gemeente. De regering adviseert om uit te keren aan huishoudens met een inkomen tot circa 120% van de bijstandsnorm (€1.387 netto).
De meeste gemeenten geven gehoor aan deze aanbeveling, maar er zijn er ook die het maximale netto bedrag hoger zetten. Sommige plaatsen kiezen zelf voor 150% van de bijstandsnorm. De toekkeningsnormen qua inkomen verschillen tot wel 346 euro. Hierdoor kun je in de ene gemeente nog 1.300 euro krijgen als je 1.400 netto verdient en in de andere gemeente niets.
- Tot en met 120% van de bijstandsnorm (€1.387 netto excl. vakantiegeld): 216 gemeenten
- Tot en met 125% van de bijstandsnorm (€1.445 netto excl. vakantiegeld): 5 gemeenten
- Tot en met 130% van de bijstandsnorm (€1.502 netto excl. vakantiegeld): 81 gemeenten
- Tot en met 140% van de bijstandsnorm €1.609 netto excl. vakantiegeld: 7 gemeenten
- Tot en met 150% van de bijstandsnorm €1.733 netto excl. vakantiegeld): 7 gemeenten
In de gemeenten Barneveld, Dinkelland, Katwijk, Renswoude, Rheden, Rozendaal en Veenendaal kiezen voor 150%. Daar mag je dus het meeste verdienen om toch nog een energietoeslag te krijgen. In totaal gebruiken 125 gemeenten een hogere inkomensgrens dan de door de overheid geadviseerde 120% van de bijstandsnorm. Dit komt neer op zo’n 29% van de gemeenten.
Wel zijn er provinciale verschillen. Zo zijn Zeeuwse gemeenten naar verhouding een stuk ruimhartiger. Inwoners met een iets hoger inkomen krijgen hier in ruim driekwart van de gemeenten ook een energietoeslag. In Groningen is dat met ‘maar 10% veel minder vaak het geval.
“Het is erg opvallend dat zowel de inkomensgrens als het maximaal te verkrijgen bedrag per gemeente verschilt. Want de energieprijzen zijn wel over het land hetzelfde. Die zijn in Arnhem net zo hoog als in stad Groningen. Ik hoop vooral dat de mensen die recht hebben op de toeslag het op tijd aanvragen. Je gunt iedereen er ook met de de feestdagen warmpjes bij te zitten”, aldus Independer energie-expert Joris Kerkhof.
Deadline aanvragen energietoeslag
Er zijn ook grote verschillen tussen de gemeenten wat betreft de aanvraagdeadline voor de energietoeslag van 2023. In 15 Nederlandse gemeenten ligt die al op 31 december. Terwijl je bij andere gemeenten soms zelfs tot de zomer van 2024 de tijd hebt voor de aanvraag.
In het overzicht hieronder kun je handig opzoeken wat de deadline is voor jouw gemeente, om te voorkomen dat je te laat bent.
Tussenoplossingen voor een evenredige verdeling
Enkele tientallen gemeenten hanteren een tussenoplossing om energietoeslag zo evenredig mogelijk te verdelen over inwoners. Dit houdt in dat mensen die net boven het afsnijpunt van de inkomensgrens zitten ook in aanmerking komen voor de toeslag, maar een lager bedrag krijgen dan de mensen die onder de inkomensgrens zitten. Op deze manier wordt voorkomen dat men tussen wal en schip valt.
Bijvoorbeeld: in Apeldoorn ligt de inkomensgrens op 130% t.o.v. de bijstandsnorm, maar kunnen inwoners die tussen de 130% en 140% vallen alsnog in aanmerking komen voor een iets lager bedrag aan energietoeslag. Alle gemeenten met zo'n tussenoplossing zijn in dit kaartje terug te vinden:
Methodologie en voetnoot
Voor dit onderzoek werden alle gemeentewebsites en aanverwante websites bekeken. Het laatst werd dit gedaan op 12 december waardoor het kan zijn dat gemeenten inmiddels meer informatie online hebben staan. Voor het bedrag van het maximale inkomen is gekeken naar de inkomensgrens van een alleenstaande. Mensen met een partner of gepensioneerden mogen een iets hoger inkomen hebben. Kijk hiervoor op de website van uw gemeente.
Noot: in verschillende gemeenten is eerder dit jaar €500 uitgekeerd als extra toeslag. Mensen die deze aanvraag toen niet hebben gedaan, kunnen in de gemeenten waar nu nog €800 staat als maximaal bedrag geen aanspraak meer maken op deze extra €500.
Bronnen en expertise
Informatie gecontroleerd door expert
De informatie op deze pagina is gecontroleerd door
Joris Kerkhof. Hij is specialist op het gebied van energie en een veelgevraagd expert in de media. Bijvoorbeeld bij het AD en de Volkskrant.
De informatie op deze pagina is voor het laatst geupdatet op 22 december 2023.
Awards
