Bekijk hieronder de video van de routekaart voor gemeenten:

Martha Talma, Movisie-expert, vertelt tijdens de leerbijeenkomst meer over de routekaart. Deze is opgedeeld in een onderdeel ‘Hoe organiseer je dat?’ en een onderdeel ‘Wat kun je doen’? Beide onderdelen hebben hoofdstukken met belangrijke aspecten in de route die je bewandelt bij de aanpak tegen eenzaamheid. Zo vallen onder het onderdeel ‘Hoe organiseer je dat?’ de hoofdstukken: verkenning, plan van aanpak, commitment, sterk netwerk en monitoren en evalueren. En onder het onderdeel ‘Wat kun je doen?’: bewustwordingscampagne, preventie, signaleren en bespreken en ondersteunen en activeren. Elk hoofdstuk bestaat uit korte inhoudelijke tips, links naar kennisproducten, praktische tools en voorbeelden van gemeenten.

Zoek verbinding met bestaande netwerken en trajecten

Ook kwamen Suzanne Poelman, beleidsadviseur bij de gemeente Waalwijk, en Rosalie Derkx-Dormans, beleidsmedewerker bij de gemeente Heerlen, vertellen over hun ervaringen in hun gemeenten. De aanpak in de gemeente Waalwijk kenmerkt zich door een breed en divers netwerk aan partners. Het netwerk bestaat uit ruim 40 organisaties, van sportorganisaties tot welzijns- en zorginstellingen en van een kunstencentrum tot de voedselbank. Ook zijn er ondernemers betrokken waaronder Beter Horen. Hoe zij bij zo’n groot netwerk zijn gekomen? Dit ging in een paar stappen. Zo heeft Poelman eerst collega’s van andere afdelingen opgezocht om te inventariseren welke organisaties de gemeente in beeld heeft. Vervolgens zijn zij uitgenodigd met de vraag of dit thema bij hun organisatie speelt. Daaruit zijn enkele tientallen organisaties voortgekomen die ook de ambitie hebben het thema eenzaamheid binnen hun eigen organisatie aan te stippen. Ook het 1-op-1 contact is volgens Poelman van belang om relaties aan te halen, net als de aansluiting bij bestaande netwerken. ‘Zoek de verbinding met trajecten die er al zijn’, zo luidt het advies van Poelman. 

Download de Routekaart - Eenzaamheid van inwoners voorkomen en verminderen

Een succesvol meldpunt

In de gemeente Heerlen kenmerkt de aanpak tegen eenzaamheid zich door een meldpunt en campagnes. Derkx-Dormans vertelt: ‘In 2019 is er een meldpunt gestart waar mensen die zelf eenzaamheidsgevoelens ervaren zich kunnen melden, maar ook mensen die zich juist willen inzetten tegen eenzaamheid. Het meldpunt is ondergebracht bij de Wmo. Dit bleek een logische plek, omdat wmo-medewerkers al getraind zijn op vraagverheldering. Zij hebben nu ook een extra training over eenzaamheid gehad.’ Dat het meldpunt een succes is, blijkt wel uit het hoge aantal meldingen van het afgelopen jaar: dat zijn er 200. ‘Daarmee zijn onze verwachtingen ruim overtroffen,’ aldus Derkx-Dormans.  

Kerstkaartje voor ouderen

Parallel aan het meldpunt loopt sinds 2019 een campagne ‘Samen tegen eenzaamheid’ in de gemeente. Onlangs is daarvan de 2.0 versie van start gegaan, waarin ook het meldpunt mee wordt genomen. Zo is een animatiefilmpje gemaakt om te laten zien hoe het meldpunt werkt. De gemeente Heerlen gebruikt zowel online als offline communicatiemiddelen, zo vertelt Derkx-Dormans. ‘We gebruiken buurtmiddelen en een katern in de krant. En we sturen een kerstkaartje naar alle 75-plussers waar ook informatie over het meldpunt op staat.’ De belangrijkste succesfactoren van de Heerlense aanpak volgens Derkx-Dormans? ‘De mond-tot-mond reclame, het persoonlijke. Maar ook de getrainde ouderenadviseurs naar wie inwoners worden doorverwezen. Zij kennen de sociale kaart en weten over welke activiteiten we beschikken. Zo kunnen we inwoners goed helpen.’ 

Met nieuwe inzichten op zak aan de slag met eenzaamheid

Na de pauze was er de mogelijkheid om ervaringen, tips en ideeën uit te wisselen in subgroepen. Deelnemers gingen aan de slag met de thema’s uit de routekaart. Op de vraag naar de inzichten zij hebben opgedaan, vertelt een deelnemer: ‘Hoe belangrijk het is om de juiste doelgroep voor je campagne te bepalen: signaleerders of juist de mensen die zelf eenzaam zijn’. Een andere deelnemer vertelt: ‘Inzetten op het al bestaande netwerk, zoals de buurt’ en nog iemand noemt het belang van het in kaart brengen van signaleerders. ‘Wie zijn je signaleerders? Op welke plekken komen zij? Verhalen in kaart brengen bij de campagne is waardevol.’ Ook de routekaart biedt inzichten en houvast voor het (verder) oppakken van de aanpak. Deelnemers vertellen onder meer over de ‘richting, inspiratie en handige links en informatie’ die de routekaart biedt. Daarnaast kent de routekaart volgens een andere deelnemer ‘inspirerende voorbeelden die toepasbaar zijn op de eigen lokale situatie’ en deelt een ander dat het ‘ondersteuning biedt bij het hele proces. Het is een inspirerend, visueel hulpmiddel om anderen mee te inspireren!’