Landschapsbeeld

Brandpreventie in natuur- en bosgebieden op basis van kleurcodes

Elk jaar kennen we brandgevaarlijke periodes in bos- en natuurgebieden. Dat risico wordt dagelijks berekend en op basis daarvan wordt er beslist welke risicocode van kracht is. De risicocodes worden uitgedrukt in kleurcodes. Naargelang de kleurcode worden er verschillende preventiemaatregelen genomen. Het brandgevaarlijke seizoen start op 1 maart en eindigt op 30 september.

BEKIJK DE ACTUELE STAND VAN ZAKEN QUA BRANDGEVAAR >
KAMPVUUR MAKEN, MAG DAT?

Bepaling van de risicocode en preventiemaatregelen

Het risico op natuurbranden wordt wekelijks tot dagelijks geëvalueerd op basis van de Fire Weather Index (FWI) en andere indices van het Europese waarschuwingssysteem European Forest Fire Information System (EFFIS), en aan de hand van gedetailleerde weersvoorspellingen van het Koninklijk Meteorologisch Instituut van België (KMI). Daaraan worden vier opeenvolgende risicocodes gekoppeld uitgedrukt in een kleurcode (groen – geel – oranje – rood), die verband houden met de mate van toezicht en paraatheid van brandweerdiensten, natuurbeheerders en andere hulpdiensten. Deze nemen maatregelen die gaan van het bezetten van brandtorens tot het stand-by staan in uiterste paraatheid of zelfs het preventief patrouilleren door brandweerdiensten in het terrein.

De risicocodes worden per provincie bepaald en zijn geldig voor alle bos- en natuurgebieden van Natuur en Bos gelegen in die provincie. Het brandgevaar in de bos- en natuurgebieden van andere openbare besturen zoals provincies en gemeenten, of van private eigenaars, is uiteraard gelijkaardig. Hierbij adviseren we om een zelfde voorzichtigheid in acht te nemen.

De brandgevoeligheid van gebieden is afhankelijk van de tijd van het jaar en de aanwezige vegetatie, bv. afgestorven vegetatieresten van grassen, varens, riet… op het einde van de winter of droge vegetatietypes zoals heide en naaldbossen in de zomer. Heidelandschappen en naaldbossen zijn de meest brandgevoelige gebieden in Vlaanderen. Loofbos is veel minder brandgevoelig tenzij bij langdurige droogte en aanhoudende hoge temperaturen.

GROEN: Weinig gevaar. 
Er is geen bijzonder risico op natuurbrand. Als er een natuurbrand uitbreekt, rukt de brandweer uit op normale sterkte.

GEEL: Gevaar. 
De natuur begint droger te worden waardoor het risico op natuurbrand groter wordt. Wees voorzichtig, rook niet in natuur- en bosgebieden en maak geen vuur. Natuurbeheerders en brandweer zijn waakzaam. Als er een natuurbrand uitbreekt, rukt de brandweer uit op aangepaste sterkte. Het bemannen van de brandtorens is afhankelijk van de risico-evaluatie door Natuur en Bos en de brandweerdiensten.

ORANJE: Hoog gevaar. 
Het is erg droog en brandgevaarlijk in de natuur. Wees voorzichtig, rook niet in natuur- en bosgebieden en maak geen vuur. Laat kinderen niet zonder toezicht op het terrein. Natuurbeheerders en brandweer zijn zeer waakzaam. Als er een natuurbrand uitbreekt, rukt de brandweer versterkt uit. Er wordt meer materieel en mankracht ingezet. Het bemannen van de brandtorens is afhankelijk van de risico-evaluatie door Natuur en Bos en de brandweerdiensten.

ROOD: Acuut hoog gevaar. 
Het is extreem droog en acuut brandgevaarlijk in de natuur. Om veiligheidsredenen wordt de toegang tot natuur- en bosgebieden afgeraden. Wees voorzichtig, rook niet en maak geen vuur in of nabij natuur- en bosgebieden. Hou kinderen in het oog. Natuurbeheerders en brandweer zijn extra waakzaam. Als er een natuurbrand uitbreekt, rukt de brandweer altijd uit met groot materieel. Er wordt extra materieel en mankracht ingezet. De brandtorens worden bemand, tenzij anders overeengekomen door Natuur en Bos en de brandweerdiensten op basis van lokale omstandigheden.

Communicatie van de risicocodes

Je kan tijdens brandgevoelige periodes de risicocode dagelijks checken op de gemeentelijke websites. Voor een aantal gebieden zijn aan de toegangen speciale infoborden geplaatst, waarbij de risicocode aangeduid wordt met een pijl, of er wordt via een QR-code verwezen naar de website van Natuur en Bos. Zo worden de bezoekers attent gemaakt op de ernst van het huidige brandgevaar. Dit enerzijds om aan te zetten tot voorzichtigheid en anderzijds om te wijzen op een eventueel veiligheidsrisico voor de bezoekers zelf.

Wat kun je als bezoeker doen bij verhoogd risico?

In periode van verhoogd brandgevaar vragen we aan iedereen om extra alert en voorzichtig te zijn. Zoals altijd, is het verboden om vuur te maken of om sigarettenpeuken op de grond te gooien.

Kampvuur maken?

Of je een kampvuur mag maken in de natuur, hangt af van de plek waar je dat van plan bent.

  • In een bos is vuur maken verboden. Ook in een zone van 25 meter errond mag het niet.
  • In een erkend natuurdomein is vuur maken ook verboden, tenzij er een natuurbeheerplan of toegankelijkheidsregeling is waarin een uitzondering staat op dit verbod. Om dat te weten neem je het best contact op met de beheerder (de boswachter bv.) of de eigenaar van het natuurgebied. Is er geen uitzonderingsregel voorzien, hoef je nog niet te wanhopen. De beheerder/eigenaar kan bij het Agentschap voor Natuur en Bos een afwijking aanvragen voor kampvuren in bos. 
  • In een veld (van een landbouwer bv.) is het verboden om vuur aan te steken op minder dan 100 meter afstand van heide, huizen, boomgaarden, hagen, graan, stro, mijten of van plaatsen waar vlas te drogen is gelegd. Op toeristische verblijfplaatsen kun je afwijken van dit verbod wanneer de eigenaar/exploitant dat toestaat. De eigenaar doet hiervan melding bij het college van burgemeester en schepenen. Die kan het maken van vuur toelaten of verbieden. Ook kan die bijkomende voorwaarden voor het maken van een kampvuur opleggen.

Bij twijfel, neem altijd contact op met de beheerder/eigenaar van het terrein. Hou het veilig!

Op opkamp.be lees je alle regels in verband met kampvuren in Vlaanderen.

Meer informatie

Agentschap voor Natuur en Bos
T. 02 553 81 32 
pers.natuurenbos@vlaanderen.be

Op deze pagina